UNESCO, Birleşmiş Milletler’e bağlı olarak çalışan bir kuruluş olup, dünya genelinde eğitim, kültür ve sanat konularında faaliyet göstermektedir. Türkiye de UNESCO’ya üye ülkeler arasında yer almaktadır. UNESCO’nun görevlerinden biri, dünya barışını sağlamak adına çalışmalar yapmaktır. Bunun yanı sıra, sürdürülebilir eğitim politikaları ile çalışmalar yaparak kalkınma hedeflerini eğitim ile desteklemek, kültürel varlıkların korunması için çalışmalar yapmak ve dünya kültür mirası için önemli olan eserleri belgelemek, doğa, sosyal ve beşeri bilimler konularında çalışmalar yapmak ve yapanları desteklemek gibi görevleri de bulunmaktadır.
UNESCO’nun açılımı “United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization” şeklindedir ve dilimize “Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu” olarak çevrilir. İkinci Dünya Savaşı devam ederken dünya genelinde eğitim sisteminin değişmesine ihtiyaç duyulduğu düşünülerek Müttefikler Eğitim Bakanları Konferansı’nda (CAME) bir araya gelinmiş ve Birleşmiş Milletler’in eğitim ve kültür alanında çalışmalar yapacak bir kurum oluşturulmasına karar verilmiştir. UNESCO, bu toplantı sonucu 37 ülkenin kararıyla resmi olarak kurulmuştur ve ülkemizde de UNESCO Türkiye Milli Komisyonu kurulmuştur.
UNESCO’nun en bilinen faaliyetlerinden biri, “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” uyarınca yapılan çalışmalardır. Bu çalışmalar neticesinde dünya genelinde önemli doğal ve kültürel alanlar belirlenerek korunmaya alınmaktadır. Ülkemizde de toplam 18 miras alanı bu listede yer alır. Bunun yanı sıra, UNESCO aynı zamanda toplumların gelişimine katkıda bulunan ve yıllar boyunca yaşayan kültürel değerleri de listelemekte ve “Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi” oluşturmaktadır.
UNESCO Türkiye Milli Komisyonu, Türkiye’de UNESCO çalışmalarını yapmakla yetkilidir ve bakanlıklar, kamu ve özel kurumlar, sivil toplum kuruluşları ile birlikte çalışmalar yapmaktadır. UNESCO, Atatürk için doğumunun 100. yılı dolayısıyla bir karar alarak 1981 yılını Atatürk Yılı olarak ilan etmiştir. Benzer şekilde, UNESCO 2023 yılı için Aşık Veysel’i Anma ve Kutlama Yılı ilan etmiştir.